Interview – De waarde van nieuwe businessmodellen: essentieel voor doorontwikkeling en toekomstbestendigheid

WMKB werd onlangs geïnterviewd door KijkopOost! Hieronder staat een samenvatting van het interview welke in zijn geheel terug te lezen is in de april-editie.

Toekomstbestendig zijn en blijven, het is een uitdaging waar ook organisaties in onze regio mee te maken hebben. Het implementeren van nieuwe businessmodellen kan een oplossing vormen voor dit lange termijnvraagstuk. Wij vroegen maar liefst zeven organisaties in Oost-Nederland naar hun kijk hierop. Zij zijn bewust bezig met het doorontwikkelen van hun bedrijfsvoering en de transitie naar een nieuwe economie. Niet alleen wat betreft duurzaamheid, óók op het gebied van mens en talent.

Vertel eens over uw organisatie, wat maakt deze onderneming bijzonder?

Esther Jansen, MKB Bedrijfsadviseur duurzaamheid bij WMKB: Door hulpvragen over duurzaamheid vanuit de MKB-maakindustrie in Overijssel is WMKB ontstaan, wat staat voor Waardenvol MKB. Het doel is nu om zo veel mogelijk bedrijven te helpen hun bedrijfsvoering klimaatneutraal, circulair en inclusief in te richten. Daarmee richt je je op het lange termijn bestaansrecht van je bedrijf. WMKB helpt ondernemers en medewerkers in beweging te komen, door hen te laten reflecteren op hun rol in de keten en  een nieuwe balans te vinden in de waarden die zij creëren. Stap voor stap zonder het ingewikkeld te maken.

Is er – binnen uw bedrijf en de regio – een noodzaak om nieuwe businessmodellen te implementeren?

In de Transitieagenda Maakindustrie wordt het toepassen van circulaire businessmodellen gestimuleerd. Steeds meer bedrijven stappen gedeeltelijk over naar een product-as-a-service (PAAS) businessmodel, waarbij het hardware product wordt verkocht in combinatie met software en dienstverlening. Dit nieuwe businessmodel kan een prikkel zijn voor producenten om de producten zo efficiënt mogelijk en grondstofarm te produceren. Een duurzame end-of-life strategie daarvoor is re-manufacturing. De goedkopere productiekosten ten opzichte van een nieuw product zullen de marktdynamieken gaan veranderen.

Welk thema is leidend bij het implementeren van nieuwe businessmodellen binnen uw bedrijf?

Bij veel bedrijven zijn duurzame klanteisen een belangrijk thema om te gaan experimenteren met nieuwe businessmodellen. Een ander thema is de volatiliteit van ruwe grondstofprijzen en de leveringszekerheid. Dit maakt circulaire strategieën zoals re-manufacture, repair, redesign en reduce aantrekkelijker, omdat je grondstoffenstromen dan veel voorspelbaarder en goedkoper zijn. Ik denk dat we nog niet helemaal op dat kantelpunt zitten, maar dat deze ontwikkeling wel snel kan gaan.

 

Welke rol spelen nieuwe businessmodellen binnen de dagelijkse bedrijfsvoering van uw organisatie?

Nieuwe businessmodellen zouden de transitie naar een circulaire en waardenvolle economie kunnen faciliteren. Ik probeer vanuit verschillende hoeken goed geïnformeerd te blijven over de ontwikkeling van nieuwe businessmodellen. Daarbij kijk ik niet alleen naar de bedrijfskundige kant, maar ook naar wat er op menselijk vlak bij komt kijken. Het vraagt namelijk om een shift in mindset: de verandering van het traditionele take-make-waste paradigma naar een circulaire manier van produceren en consumeren.

 

Wat is uiteindelijk het doel en hoe hoopt u dat te bereiken?

WMKB wil bijdragen aan een toekomstbestendig en waardenvol MKB dat aansluit op behoeften van het heden, zonder negatief effect op behoeften van toekomstige generaties. Hierbij houden we de doelstelling van de Rijksoverheid voor ogen: Nederland circulair in 2050. Samen met partners en bedrijven helpen we mee aan de oplossingen die gericht zijn op toekomstbestendigheid en klimaatneutraal ondernemen.

 

Hoe ziet uw organisatie eruit over 5 of 10 jaar? Is dat, onder invloed van nieuwe businessmodellen, heel anders dan nu?

Een bedrijf maakt onderdeel uit van een business-ecosysteem. In de natuur is een ecosysteem gezond en in balans als alle onderdelen in dat systeem goed op elkaar inspelen. Elk onderdeel heeft bestaansrecht dankzij de andere onderdelen. Ik geloof daarom dat we een flinke verschuiving gaan zien naar meervoudige waardecreatie om onze economie in balans te houden. Denk aan het toevoegen van waarde op menselijke, sociaal-relationele, materiële, ecologische en intellectuele aspecten. Organisaties zullen zich hierbij laten leiden door de behoeftes van hun stakeholders.